Bij het opstellen van een routeplan voor onze zomerfietstocht hebben we het corona-aspect zwaar laten wegen. De crisis is goeddeels op z'n retour, maar allerlei perikelen daaromtrent zijn nog niet uit te sluiten.
Nederland als bestemming ligt dus zeer voor de hand, te meer daar diezelfde overweging ons vorig jaar de onvergetelijke Nederland Kriskras 2020 had opgeleverd. Een overweldigende ervaring, waar we het hele jaar met voldoening op hebben teruggekeken.
Bovendien verveelt fietsen in Nederland niet; we hebben er in kilometers inmiddels de "wereld-rond" gefietst en zijn er nog steeds niet op uitgekeken.
Twaalf Provinciën
Met de keuze de zomervakantie wederom volledig in Nederland te verrijden kunnen we een omissie goedmaken.
In 2020 hadden we weliswaar heel Nederland kriskras doorkruist, maar niet alle provincies aangedaan. We hadden om Flevoland heen gefietst. Dat moest nu beter; we stellen een traject samen dat door álle provincies voert. Dat uitgangspunt verklaart de naam van deze tocht.
Routeplan
|
|
Het concept heel Nederland rond te fietsen is gebaseerd op het fietsroutenetwerk van Nederland-Fietsland. Hierbij gaan we zeer creatief om met het begrip route. Alle varianten op dit fietsroutenetwerk gebaseerd worden door ons gebruikt.
Allereerst zijn daar de huidige LF-routes; maar ook voormalige LF-routes worden door ons ingezet. Alle vier de nieuwe Icoonroutes zijn (grotendeels) opgenomen, met van de Waterlinieroute fragmenten in de diverse delen van het land.
Met behulp van de fietsrouteplanner werden verbindende fietsknooppunten-trajecten samengesteld; deze variatie nam dit jaar bijna de helft van het vernieuwde traject voor zijn rekening.
De indeling in dagetappeplaatsen komt grotendeels overeen met vorig jaar, de tussenliggende trajecten daarentegen waren door het inzetten van die fietsrouteplanner voor meer dan de helft splinternieuw, wat weer voor heel veel nieuwe indrukken en ervaringen zorgde.
Als er tot slot geïmproviseerd diende te worden voor afwijken van de geplande route was er altijd nog de ongeëvenaarde fietswegbewijzering van de ANWB en ons navigatieapparaat.
Navigatie
GPS-software
Voor zo'n zelf geconstrueerde fietszwerftocht, op basis van producten als de LF-routes en de fietsknooppunten van Nederland Fietsland, maken wij gebruik van onze favoriete GPS-software pakketten RouteConverter en QGIS. RouteConverter gebruiken wij om routes en nuttige punten (POI's) vast te leggen in GPS-bestanden in het formaat GPX. In QGIS brengen wij alle GPS-informatie samen om routes en nuttige punten in een kaart zichtbaar te maken.
Fietskaarten
Voor de vervaardiging van fietskaarten gebruiken we QGIS. We zoomen in op een kaartbeeld in de schaal 1:200.000; dit is zeer geschikt om als overzichtskaart te dienen in de voorbereiding. Tijdens de fietstocht kan als onderweg behoefte is aan detaillering op ons GPS-apparaat (Garmin-Montana) ingezoomd worden tot op straatniveau.
Vervolgens volgen wij in QGIS de door ons ontworpen route op het niveau van schaal 1:200.000. We starten in Haarlem, stellen het venster in tot waar we met de route uit beeld lopen en maken een schermafdruk (printscreen).
Zo lopen we de hele vakantieroute langs en ontstaan er 45 schermafdrukken van routekaarten. De 45 routekaartjes (1:200.000) worden (dubbelzijdig) afgedrukt, in tweevoud (voor ons beide een set kaarten).
Alle kaarten worden daarna gelamineerd (plastic beschermingshoesje) tegen slecht weer.
Navigatie-apparaat
Omdat onze oude vertrouwde Oregon na twaalf jaar trouwe dienst op en versleten was hebben we die moeten vervangen door de Montana. De Montana heeft ons met de tracks voor "Twaalf Provinciën 2021" vier weken fulltime gegidst! Behalve de tracks hadden we op de Montana ook de nodige POI-bestanden voor de nuttige punten staan (zie POI-iconen).
Enkele ervaringen
De zomervakantie is voorbij (voor ouders met schoolgaande kinderen), maar het seizoen is niet ten einde.- De eet-horeca leeft de Corona-voorschriften voorbeeldig na.
- De "Grijze Golf" is een economische factor van jewelste met volle terrassen, campings en restaurants.
- De E-bike is een feit; wij "fietsers" zijn inmiddels een marginale groep.
- Nederland bezit verbluffend veel erfgoed in prachtige staat van onderhoud.
- Veel waterbeheer projecten in uitvoering en reeds opgeleverd.
- We hebben overstelpend veel natuurervaringen en waarnemingen.
- Veel agrarische activiteit met aandacht voor milieu, dierenwelzijn, diversiteit en mooi voedsel.
- Er zijn opvallend veel excuusstroken met veldbloemen ingezaaid.
- Het areaal maisakkers is inmiddels wel stuitend.
- In het landschap komen we beduidend meer paarden tegen.
- De weersomstandigheden typeren we met fraai nazomerweer.
Jubileumtocht
Deze fietszwerftocht had een speciaal tintje; het was een soort jubileumtocht. Het is 40 jaar achtereen dat we een grote zomerfietstocht verrijden.
In die jaren zijn we bepakt en kamperend in Europa in kilometers ruim 4½ keer de wereld rond gefietst.
En voor Nederland alleen geldt dat we hier tenminste de aarde rond zijn gereden zonder uitgekeken te raken.
Kilometerteller
We hebben vooral de maand september gebruikt voor een fietszwerftocht door Nederland.
Vertrokken op 25 augustus vanuit Haarlem hebben we 28 dagen gefietst. 21 september fietsten we huiswaarts van Woerden naar Haarlem.
Bij thuiskomst stond de teller op 2626 fietskilometers.
Nederland-Waterland
 |
 |
 |
|
Had deze fietszwerftocht een thema moeten hebben dan was dat zonder meer "waterland" geweest. De icoonroutes Kustroute, Zuiderzeeroute, Maasroute en Waterlinieroute die we in onze tocht opgenomen hebben zouden zonder het ingrediënt water niet hebben bestaan.
Veerdiensten
Als we op onze fietstocht terugkijken kunnen we vaststellen dat die zonder de gevaren kilometers ook niet gerealiseerd had kunnen worden. Het aantal oversteken met veerponten en fiets/voetveren gaat ons beider aantal vingers te boven. De grote oversteken Westerschelde en Maasvlakte zijn alleen al 7 kilometer. De Merwede- en Schelde-oversteken zijn al een kleine kilometer.
Tunnels
Bij de Schelde-oversteek benoorden Antwerpen was er niet alleen een waterbus nodig maar ook nog een brug. Die bleek wegens groot onderhoud buiten gebruik en diende per fietsbus overwonnen te worden door de tunnel. Ook tussen Eiland van Dordrecht en de Hoekse Waard was de te befietsen Kiltunnel de verbinding onder water.
Dammen
De meest markante dammen zijn natuurlijk die door het Lauwersmeer en de Deltawerken in Zuid-Holland en Zeeland. Bij die laatste niet te vergeten de meer landinwaarts gelegen Hellegatsdam en de Grevelingendam.
Bruggen
Bruggen voeren zo'n beetje over alle kanalen, beken, rivieren, Deltawerken en grote rivieren. Hun aantal is gigantisch groot in onze tocht.
Hoogteprofiel
Het hoogteprofiel van de tocht toont Nederland als een vlak land. Alleen in Zuid-Limburg komen we regelmatig boven de 100 meter hoogte. Toch bedroeg de totale stijging / daling in de tocht ruim 14,5 km; alle klim- of daalkilometers resulteerden in ruim 14.500 meter hoogteverschil.
Op het hoogteprofiel is te zien waar wat geklommen werd. Dat is midden in het profiel noord-oost Nederland en de Veluwe en de "pieken" rechts geven het Zuidlimburgse heuvelland weer. Aan het eind is zelfs zichtbaar dat we onder zeeniveau zitten (- N.A.P.), wanneer we door het Groene Hart en de Haarlemmermeerpolder rijden.
Fotoserie Twaalf Provinciën 2021
Toegangskaartjes voor het Noordhollands Duinreservaat kopen bij de ingang in Wijk aan Zee.
De Schotse Hooglanders van het Noordhollands Duinreservaat bij de poel aan de Meeuwenweg.
De Woudweg in het Noordhollands Duinreservaat voert westwaarts naar de zeeduinen met hun blanke toppen.
Nooit eerder een zo intens naar honing geurende heide ervaren als bij de passage van de Verspyckweg in het Noordhollands Duinreservaat.
Op de Bierdijk bij Den Oever huppelt deze haas een tijdje met ons op.
Eigenlijk toont de westgevel van Floris de Vijfdes dwangburcht Kasteel Radboud in Medemblik het best zijn middeleeuwse oorsprong (1288).
IJsselmeer vuurtoren De Ven aan de Oosterdijk op de meest noordoostelijke punt van West-Friesland.
Johan de kleine spinnekop is het watermolentje aan de Zuiderdijk ten oosten van Hoorn.
De pakhuizen aan de Oude Doelenkade uit begin zeventiende eeuw belichamen de rijke handelstraditie van Hoorn.
Detail van de gevel van het Westfries Museum aan het Roode Steen te Hoorn.
De Volendammer Kwak, een botter maar groter, werd gebruikt voor de zeilende visserij met sleepnetten op de Zuiderzee.
In de drassige weilanden bezuiden Volendam is de kievit alom aanwezig.
De Waag van Monnickendam, met op de achtergrond De Speeltoren.
Ophaalbrug over het Zwet en de houten huizen in Zuiderwoude zijn in de typische Zaanse kleur licht blauwig-groen geschilderd.
Het mooiste zicht op het middeleeuwse Muiderslot (1285) heeft men vanaf de Noordpolderweg oostelijk van Muiden.
Vanaf de Zuidermeerdijk in de Noordoostpolder even terugblikken op de zojuist gepasseerde Ketelbrug.
Zoetwatervisser in het Ketelmeer op weg naar zijn fuiken.
Fundering van het kerkje op de zuidpunt van Schokland in de Noordoostpolder.
Dagloners- en rietsnijderswoninkje aan de Hoogeweg door de Weerribben in N.W.-Overijssel.
De Tjasker, een demontabele en verplaatsbare watermolen, in te zetten waar nodig in de waterrijke riet- en weilanden in de Weerribben.
De schapen op het Stroomkantpad langs De Lende bezuiden Wolvega tonen het hoge niveau van het Friese dierverkeersonderwijs!
Kerkhof Brongerga met klokkenstoel bij Oranjewoud ten oosten van Heerenveen.
Lunchen met Jouster broodje van runder-ribeye op het terras van Bistro Fred op het Douwe Egbertsplein in Joure.
Ontbijten met belegd broodje kaas en koffie bij Homminga's kaasspeciaalzaak in de Voorstraat in Harlingen.
Het in afwisselend geel en rode baksteen opgetrokken stadskasteel Martenastins aan de Voorstraat in Franeker is nu stadsmuseum.
Bij Kingmatille is een fietspont over het Van Harinxmakanaal; na oversteek ontdekken we in de wei jonge reeën tussen de schapen.
De Dokkumer Ie volgend moeten we de dwarsliggende Koartjumer Feart middels een kwakel overbruggen.
Op het wereldberoemde Elfsteden-bruggetje van Bartlehiem.
Hier bij Burdaard stapte Maarten van der Weijden tijdens zijn Elfstedenzwemtocht uit de Dokkumer Ie.
Nog zo'n Elfsteden-relikwie, de Bontebrug in Dokkum.
In Dokkum op het eeuwoude skûtsje Tromp van lunchadres Halve Maan genieten van een runderburger en een Dockumse tripel .
Buitenhaven van Lauwersoog met schepen van kustwacht, loods en Waddenveerdiensten.
Weg over de weidse Ballastplaat in Nationaal Park Lauwersmeer.
Lunchen bij "Aan Tafel" op het mooiste plekje van Appingedam: het Damsterdiep (met z'n hangende keukens).
Hotel-restaurant Termunterzijl: vanavond dineradres, morgenochtend ontbijtadres. Camping Zeestrand is ons slaapadres.
Verrukkelijke sliptong, gebakken in de roomboter, bij H/R Termunterzijl.
Aalscholvers bij de Punt van Reide, waar de Eems Dollard gaat heten.
Direct bezuiden de Punt van Reide kunnen we enkele tientallen zeehonden waarnemen op het strand van de Eemsdelta/Dollard.
Veel agrarische activiteit op de uitgestrekte vruchtbare gronden achter de dijk van de Dollard.
De Pieter Smitbrug, onlangs geopende langste houten fietsbrug van Europa, voert van Blauwstad, over de A7, naar Winschoten.
Graaf je hoogveen af hou je de dalgrond over. Het Dalkanaal (Z.O.-Groningen) kent veel dwarskanalen. Het pad erlangs evenzoveel bruggetjes.
Bij Anderen, oostelijk van Rolde, bolsters van de tamme kastanje.
Drents heideschaap.
Mooie meander in het Westerdiep bij Midlaren behorend tot het stroomgebied van de Drentse Aa.
Even wachten op de intercity Assen-Groningen bij de overweg Ydermade in De Punt.
Hunebed D1 Steenbergen.
Het omstreeks 1250 gebouwde kerkje van Duurswoude in de bossen tussen Wijnjewoude en Bakkeveen, herbergt een Schnitger-orgel.
Op de zure, zanderige bodem van het Aekingerzand in het Drents-Friese Wold zien we deze gele aardappelbovisten.
Vanaf het pad Davidshoeve een vroege-ochtend-doorkijkje op de Dwingeloosche Heide.
De Radiotelescoop van Dwingeloo.
Over het pad "Achter 't Zaand" dwars over de Dwingeloosche Heide.
Op de driesprong van de Kraloërweg zien we prachtige zwarte runderen. Waterbuffels legt de boerin uit. Ze leveren melk voor de mozzarella.
Bedauwde spinnewebben op de dennetjes langs het Commissaris Kramerpad bij Pesse.
Eekhoorntjesbrood langs het Bloembergpad op de grens van Drente en Overijssel.
Saksisch boerderijtype loshoes: Jan Wesselinkhoes aan de Holtweg op het Lutterzand.
Dinkel-meander in het Lutterzand, geliefd bij recreanten en oeverzwaluwen.
Spoorwegovergang bij station Boekelo met oude zoutboortoren.
Watermolen aan de Boven-Slinge in Berenschot (bezuiden Winterswijk).
Richting Veluwe de oversteek van de IJssel in Doesburg.
Ooievaar in het IJsseldal bezuiden Gorssel.
De bergstraat voert naar het hoogste punt van Deventer, het 15 meter hoge rivierduin met de Sint-Nicolaaskerk (de Bergkerk).
Na WO-II lieten de geallieerden Shermantanks achter, waarvan de geschutskoepel werd ingebetonneerd voor de IJssellinie (bezuiden Olst).
Aan de Oranjeweg op kroondomein Het Loo intrigeerde een rauwe, lage, gevarieerde vogelroep. In een boomtop ontwaren we een raaf!
Langs het vrijgegeven Let de Stigterpad bij Leersum getuigen ontwortelde bomen en valhout van de verwoestende valwinden dit voorjaar.
Prachtig stukje Midden-Nederland: bij Rhenen over de Cuneralaan onderlangs de Grebbeberg door de uiterwaarden van de Nederrijn.
Aan de Oude Oosterbeekseweg in Doorwerth: de boom is dood, leve de reuzenzwam.
Het Noord-Nederlandse deel van onze zomerfietszwerftocht 2021 zit erop als we bij Tolkamer de Rijn oversteken naar Millingen.
Grote zilverreiger in de plas bij het Klaverland in de Millingerwaard.
Druk scheepvaartverkeer op de Waal bij de Erlecomsedam.
Waalbrug en op de voorgrond de Lindenberghaven in Nijmegen.
Zandwingebied Geertjesgolf in de uiterwaarden van de Waal bij Deest (Druten).
Appelgaard bij Erichem in de Betuwe, de nationale fruitboomgaard van Nederland.
Bij Boven-Hardinxveld zijn we de Boven-Merwede met deze veertaxi Gorinchem XI in turbovaart overgestoken naar Werkendam.
In de lege Hoekse Waard vinden we lunchadres 't Schippershuis in Numansdorp: 12-uurtje krabsalade, mosselkroket en gerookte zalm.
Konikpaarden bij de geul van het Hellegat langs de Bosweg op het knooppunteiland Hellegatsplein in het Hollands Diep.
Iets westelijker op de Bosweg over de Ooltgensplaat zien we het teruggefokte oerosachtige Taurus-rund.
De berijpte pruimpjes van de sleedoorn aan de Zuiderlandse Dijk bij Oude Tonge op (Goeree-)Overflakkee.
Plateau fruit-de-mer met kreeft, krab, gamba, langoustines, coquilles en kokkels bij Brasserie Maritime aan de Nieuwe Haven in Zierikzee.
Noordhavenpoort van Zierikzee, gezien vanaf de Scheepstimmerdijk.
Schelpdier-vissersscheepje in het haventje aan de Boogerdweg bij Moriaanshoofd aan de Oosterschelde op Schouwen-Duiveland.
Een lepelaar op de drooggevallen zandplaat in de haven van Serooskerke.
Op de kop van de Inlaagweg bij Serooskerke speuren over de drooggevallen havenplaat.
Op dezelfde drooggevallen havenplaat van Serooskerke: een wulp.
Op de Oosterscheldekering in de Roompot-geul.
De bijna rijpe bessen van de duindoorn langs de Hoogh Plaetweg over de Banjaard op Noord-Beveland staan klaar voor de trekvogels.
Nauwelijks mensenschuw is deze damherthinde met kalf op De Manteling van Walcheren boven Oostkapelle.
Vuurtoren Noorderhoofd op de Westkapelse Zeedijk van Walcheren.
In Groede is De Bakkerieje van Het Vlaamsche Erfgoed op zondagochtend ons adresje voor gevulde broodjes en cappuccino.
De waterbus zet ons bij Liefkenshoek over de Schelde naar Lillo; dan blijkt de tunnel-fietsbus nodig de barriëre gesloten-Lillobrug te nemen.
Geurend vers kaphout op de Frederiksdreef in het Mastbos bezuiden Breda.
Turfven in het Mastbos bij Breda.
Een invasieve exoot, maar voor ons al een beetje een oude bekende: de 30 cm grote geelbuik in de houtvijver van het Mastbos.
Belgische grenspaal 211 bij de Poppelsche Leij (beek) aan het Nieuwkerksbaantje in Goirle.
Uienoogst aan de Oirschotsedijk in Diessen (Noord-Brabant).
Uitstalling uitzonderlijke pompoenen aan de Stad van Gerwen (Nuenen).
Prachtige Brabantse boerderij aan de Broekstraat door Het Broek, zuidwestelijk van Helmond.
Authentieke ANWB-wegwijzer op kruispunt in Lierop.
Rijpe inktzwammen met cirkel van zwarte sporen langs de Roerdompweg in Heusden in De Peel (Noord-Brabant).
Akker vol afrikanen langs de Vlasstraat in Heythuysen (Midden-Limburg).
Holstraat-Beekstraat in het witte stiftstadje Thorn.
Het voetveer dat ons van de Belgische Maasoever bij Ophoven zal overbrengen naar de Nederlandse bij Ohé en Laak.
Zien we daar nu cantharellen staan in de berm van het jaagpad van de Zuid-Willemsvaart bij Neerharen (België)?
Vanaf Plateau Zuid op de Sint Pietersberg zicht op de inmiddels stilgelegde mergelgroeve en de ENCI-cementfabriek.
Zo'n typische mergelland boerderij, gezien vanaf het weggetje langs Groeve 't Rooth (alt.135 m.) op het Plateau van Margraten.
Over de Knibusweg zullen we afdalen naar Gulpen.
Een boerderij aan de Ruitersweg in Grevenbicht houdt er nog een paar echte werkpaarden op na.
Aan de Ruitersdijk in Illikhoven laat de notelaar met z'n openspringende bolsters een rijke walnotenoogst zien.
Het uit 1548 daterende kasteel Hasselholt (‘t Geutje’) in Ohé heeft een mooie Maaslandse Renaissancegevel uit 1651.
Baggeremmer aan de Molendijk langs de gegraven Maasplassen in Stevensweert.
Bij aankomst in Vierlingsbeek, na het Maasveer uit Bergen, worden de Maasheggen al aangekondigd.
De Maasheggen vormen een intiem coulissen-landschap, met soms nog zoals bij Vortum Mullem de specifieke heg-vlechttechniek.
De voet van de hazelaar op camping De Geuldert in Plasmolen ligt bezaaid met hazelnoten.
Een "nieuw" rund in een wei aan de Veerstraat in Middelaar? Het lijkt een kruising van Schotse Hooglander met een Lakenvelder.
De schaapskudde langs de Harensedijk in Megen ligt erbij als een kleurboek; er zijn vier rammen actief geweest.
Het enige veer deze "Twaalf Provinciën 2021"-tocht dat we twee keer gebruikten voor de Merwede-oversteek van Biesbosch naar Dordrecht.
De oude kustbatterij bij Brielle beschoot vijandige houten schepen met gloeiend heet gestookte kogels uit deze kogeloven.
De Fast Ferry Maasvlakte - Hoek van Holland vaart ééns per uur zijn zeven kilometer sightseeing wereldhaven Rotterdam.
Over het Jaagpad langs de Oude Rijn zullen we Woerden binnenrijden.
Op de landelijke stadscamping Batenstein van Woerden voor de laatste maal deze fietszwerftocht 's morgens opbreken en inpakken.
Is er een betere typering van onze zomervakantie-fietstocht door Nederland dan dit oerhollandse landschap tussen Woerden en Kamerik?